Historia

HISTORIA GBP W MALANOWIE

Biblioteka publiczna w Malanowie była jedną z pierwszych instytucji kulturalno-oświatowych, które rozpoczęły działalność po II wojnie światowej na terenie gminy Malanów. Przy próbie ustalenia dokładnej daty rozpoczęcia jej działalności napotyka się jednak trudności natury faktograficznej. Do dnia dzisiejszego nie zachowały się bowiem żadne dokumenty, które pozwoliłyby w sposób ostateczny rozstrzygnąć datę powstania tej placówki. Za najbardziej wiarygodną metodę należy więc uznać pierwsze wpisy do księgi inwentarzowej, a te datują się na dzień 28 grudnia 1948 roku. Z braku innych dokumentów źródłowych datę tę należy uznać za początek działalności biblioteki publicznej w Malanowie. 
   Z zapisu w księgach wynika, że księgozbiór liczył początkowo około 500 woluminów. Podobne trudności (również z powodu  braku dokumentów) napotyka się przy próbie ustalenia pracowników biblioteki w początkowym okresie jej działalności. W tym wypadku jedyną wiarygodną metodą okazały się wywiady przeprowadzone z żyjącymi jeszcze pracownikami oraz ze starszymi czytelnikami. Ich wynikiem było ustalenie, że pierwszym pracownikiem – od powstania biblioteki do grudnia 1949 r. – była Wanda Owczarek, która pracowała w wymiarze pół etatu.  W tym czasie skromne zbiory mieściły się w wydzielonym pomieszczeniu urzędu gminy. Kolejnym pracownikiem, już na cały etat,  został Józef Gołdyka. Po przepracowaniu dwóch lat zwolnił się na własną prośbę, a po nim, w latach 1951-1953 bibliotekę prowadziła Jadwiga Mikołajczyk.  W kwietniu 1953 roku ponownie pracę w bibliotece podjął Józef Gołdyka i pracował do końca 1957 roku. W latach 1958-60 funkcję bibliotekarza pełniła Zofia Kozińska. W początkowych latach działalności biblioteka często zmieniała swoją siedzibę i mieściła się kolejno: w dawnej remizie strażackiej obok kościoła, w dworku, w którym funkcjonowała również szkoła podstawowa, w siedzibie dawnej poczty, a od 1958 roku w dawnej świetlicy wiejskiej i sąsiadowała z przedszkolem. We wszystkich wspomnianych siedzibach zbyt mała powierzchnia utrudniała prawidłowe rozmieszczenie zbiorów i ograniczała prowadzenie pracy kulturalno-oświatowej. 
       Z dniem 1 stycznia 1961 roku z pracy w bibliotece zrezygnowała Zofia Kozińska, a jej miejsce zajęła Janina Filipowicz. Z przeprowadzonej inwentury zdawczo-odbiorczej wynika, że księgozbiór w tym czasie liczył 6785 woluminów. Przełomową datą w dziejach funkcjonowania malanowskiej biblioteki był październik 1963 roku. W tym czasie oddano do użytku Gromadzki Ośrodek Kulturalno-Oświatowy, w którym zlokalizowano bibliotekę. Warunki lokalowe poprawiły się zdecydowanie, przede wszystkim zwiększyła się powierzchnia lokalu z 27,5 m² do 40 m², co pozwoliło zorganizować czytelnię z 16 miejscami. Janina Filipowicz pracowała w bibliotece do września 1988 r. Od 17 października tego roku pracę rozpoczęła Małgorzata Przygońska, a od maja 1989 r. bibliotece został przydzielony dodatkowy etat i kierownictwo objęła Wanda Mozio. Drugi etat w sposób znaczący przyczynił się do poprawy pracy biblioteki – wydłużone zostały godziny otwarcia, biblioteka zaczęła funkcjonować w systemie dwuzmianowym, co pozwoliło (do połowy 2007 r.) na dostępność dla czytelników w godz. od 7.30 do 18.00. Wydłużenie godzin pracy miało duży wpływ na jej efektywność, wzrosła liczba czytelników i wypożyczeń, zaczęła rozwijać się praca kulturalno-oświatowa. Kolejną znaczącą i przełomową datą w dziejach biblioteki był dzień 8 sierpnia 1995 roku, kiedy to dzięki przychylnej decyzji ówczesnego wójta Bogumiła Stawickiego oraz Zarządu Gminy powiększony został lokal  biblioteki. Po remoncie przylegającego do biblioteki pomieszczenia klubowego zorganizowano tam czytelnię. Powierzchnia lokalu biblioteki z 40 m2 zwiększyła się do 80 m2, pozwoliło to na prawidłowe rozmieszczenie księgozbioru i na rozszerzenie działalności kulturalno-oświatowej, która mogła być realizowana w czytelni biblioteki.
       Z dniem 1 stycznia 2004 roku odeszła na emeryturę Wanda Mozio, stanowisko dyrektora objęła Małgorzata Przygońska, na drugim etacie pracę rozpoczął Eugeniusz Żebruń.
      W wyniku przeprowadzonej reformy społecznej i administracyjnej kraju, Gminna Biblioteka Publiczna w Malanowie podobnie  jak wszystkie biblioteki publiczne stopnia podstawowego znalazła się w zupełnie nowej rzeczywistości. Z placówki państwowej, zarządzanej w sposób centralistyczny, została przekształcona w placówkę samorządową.    

Filia Dziadowice

      W 1954 roku dokonano reorganizacji podziału administracyjnego wsi, w wyniku której gminy zastąpiono gromadami i w myśl hasła „biblioteka w każdej gromadzie” w Dziadowicach utworzona została w 1956 roku Gromadzka Biblioteka Publiczna, która po kolejnej reorganizacji podziału administracyjnego w 1975 r. została przekształcona w filię Gminnej Biblioteki Publicznej w Malanowie. W latach 1956 - 1962 biblioteka mieściła się w lokalu Gromadzkiej Rady Narodowej, a w latach 1962 - 2002 w prywatnych lokalach mieszkańców Dziadowic lub pracowników. Od 2002 roku biblioteka ma siedzibę w lokalu stanowiącym własność gminy tzn. przy szkole podstawowej.

GBP Malanów