Co "W głowie się nie mieści" można nazwać i oswoić, czyli filmowe warsztaty pracy z emocjami.

Co sprawia, że jesteśmy, kim jesteśmy? Czy zawsze jesteśmy sobą, czy też czasem kierują nami emocje? Jak często dajemy ponosić się emocjom? Pytania tylko z pozoru łatwe, ale o tym jak trudna jest umiejętność rozpoznawania emocji przekonali się uczestnicy warsztatów psychologicznych. Po raz drugi na zaproszenie Gminnej Biblioteki Publicznej w Malanowie, 21 czerwca przybyli Agnieszka Skorupa i Michał Brol – pasjonaci filmu, psychologowie, na co dzień pracujący na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Odbiorcami warsztatów była młodzież gimnazjalna z Malanowa pod opieką Anety Drzewieckiej. Psychologowie za pośrednictwem lubianego przez młodzież medium – filmu chcą zainteresować psychologią, przekazać im treści nie tylko atrakcyjne, ale przede wszystkim ważne rozwojowo. Wtorkowy poranek gimnazjaliści rozpoczęli od przedstawienia swojego ulubionego bohatera filmowego. Najpopularniejszym bohaterem a raczej aktorem filmowym okazał się uwielbiany przez dziewczyny Leonardo Di Caprio, zdobywca Oskara 2016 za rolę w filmie „Zjawa”. Warsztaty o emocjach, więc pierwsze pytanie skierowane do młodzieży dotyczyło „emocjonalnego dzień dobry”, czyli z jakimi emocjami dziś wstaliśmy i przyszliśmy na spotkanie. Jednogłośnie wszyscy stwierdzili, że dominowała radość, z czego prowadzący byli bardzo zadowoleni. Ale czy w życiu potrzebna jest tylko radość i pozytywne emocje, przekonamy się. O poranku gimnazjaliści nie byli zbyt wylewni, więc emocjonalne kalambury były w sam raz na rozgrzewkę. Uczestnicy zostali podzieleni na cztery drużyny, każda wylosowała hasło (tzw. emocjonalną pochodnię), a zadanie polegało na wyrzeźbieniu tej emocji na jednym uczestniku ze swojej drużyny. Drużyna przeciwna miała za zadanie odgadnąć cóż to za emocja. Po raz kolejny okazało się, że trudno jest odpowiednio nazwać i rozpoznać emocje. Ale pierwsze koty za płoty, już przy kolejnych zadaniach młodzież poradziła sobie doskonale. Przyszedł czas na projekcję filmu animowanego „W głowie się nie mieści”, który przedstawia nam emocje rezydujące w głowie dziewczynki o imieniu Riley i rządzące jej życiem. Emocji jest pięć: Radość, Strach, Odraza, Gniew, Smutek. Każda z nich ma swoją ważną rolę w życiu bohaterki. Pierwszą emocją, która pojawia się w głowie Riley, od razu po jej urodzeniu, jest Radość. Później jest ona także główną „zarządzającą” – stoi na czele działań wszystkich emocji i podejmuje większość decyzji. Jednym z najważniejszych momentów w trakcie filmu jest uświadomienie sobie przez Radość wartości Smutku dla głównej bohaterki, jej przeżywania i równowagi emocjonalnej. Świetnie pokazane jest to, że często smutek i radość mogą być związane z tym samym wydarzeniem i być niejako jego dwiema stronami. Ważne jest też oczyszczające działanie smutku. To w jaki sposób może pomóc jego przeżywanie, że czasem jest konieczne wypłakanie się, aby ruszyć dalej i wyrzucić z siebie negatywne nastawienia. Najważniejszą lekcją – zarówno dla dzieci , jak i dorosłych – płynącą z filmu jest to, że smutek nie musi być złą emocją. Jeśli traktować „W głowie się nie mieści” jako podróż w głąb naszej podświadomości, jedno urzeka w niej przede wszystkim: myśl, że smutek zbliża nas do siebie często bardziej niż radość. Film wzbudził w odbiorcach bardzo skrajne emocje, trudne do nazwania, zatem nastąpił sąd nad filmem. Uczestnicy warsztatów na kartach mieli wypisać wady i zalety, zatem dokonać krytycznej oceny filmu. Dominowały zalety, ale oczywiście młodzież nie zapomniała o wadach, które niekoniecznie odnosiły się do samego filmu. Dość skomplikowanym zadaniem, jakie prowadzący postawili przed młodzieżą było „ziarno nauki” – ułożenie z rozsypanki literowej terminów naukowych występujących w filmie i wyjaśnienie ich. Pojawiły się m.in. takie terminy: pamięć długoterminowa, przetwarzanie języka, rozumienie indukcyjne, wyspy osobowości, wspomnienia. Trzeba przyznać, że terminy nie należały do najłatwiejszych, ale gimnazjaliści byli już tak zaangażowani w kwestię emocji, że poradzili sobie z tym zadaniem doskonale. Równie świetnie wypadł quiz, związany oczywiście z tematyką spotkania. Prowadzący wyświetlali obrazki, którym odpowiadała konkretna emocja, należało ją nazwać. Jak się okazało młodzież dobrze radzi sobie z rozpoznawaniem emocji zarówno u siebie, jak i u innych. Niekiedy trudno nazwać i ocenić dlaczego pojawia się dana emocja, ale jest to dość skomplikowany proces poznawczy zarówno dla młodych ludzi, jak i dorosłych osób. W trakcie trwania warsztatów znalazł się czas na mały przerywnik w postaci zabawy ruchowej, która młodzieży bardzo przypadła do gustu. Na zakończenie spotkania gimnazjaliści mieli za zadanie zapisać swoje trzy najważniejsze wspomnienia pozytywne, które zbudowały ich „wyspy osobowości”.

            Warsztaty dobiegły końca. Niewątpliwie każdy uczestnik wyszedł z nowym bagażem doświadczeń, nowymi emocjami, być może lepiej poznał siebie czy drugiego człowieka żyjącego obok. Zagadnienie emocji niejednoznaczne, ale prowadzący Agnieszka Skorupa i Michał Brol w bardzo przystępny i zrozumiały dla młodzieży sposób wyjaśnili wiele zagadnień, nurtujących każdego z nas. Najważniejsze, aby w życiu zachować równowagę pomiędzy radością, smutkiem, lękiem czy gniewem.

                                                                                                                 Joanna Adamczyk   

WIĘCEJ ZDJĘĆ